Ah, José Happart. Als België een ‘Oscars of Controversy’-ceremonie zou hebben, zou hij de Meryl Streep van de nominaties zijn. Geboren in een bescheiden gezin in Herstal, had onze man het rustige leven van een boer kunnen leiden, zijn koeien tellen en het weer in de gaten houden. Maar nee, José had andere ambities. Hij besloot de velden in te ruilen voor de tweewielers en onderweg werd hij een legende, maar misschien niet om de redenen die hij had gehoopt.

De affaire Fourons: als je pingpong speelt met een burgemeester

Als er één ding is dat José Happart al heel vroeg begreep, dan is het wel dat politiek een beetje op een spelletje Monopoly lijkt: je kunt het beste je pion vasthouden en je kansen om op te vallen optimaal benutten. Zijn grootste gloriemoment? De Fourons-affaire. Stel je een kleine, vredige gemeente voor aan de Belgisch-Vlaamse taalgrens. Een handvol Franstaligen, een strenge taalwet en onze José werd in 1983 tot burgemeester verkozen. Het probleem? Hij weigerde te bewijzen dat hij Nederlands sprak. Waarom zou hij dat doen? Omdat hij José is. Hij hoeft niets te bewijzen.

En dan begint het spektakel: benoemd, ontslagen, herbenoemd, opnieuw ontslagen… Kortom, een stoelendans waarbij José uiteindelijk een soort rockster van de Waalse beweging wordt. Sommigen bewonderen hem om zijn vasthoudendheid. Anderen vragen zich af of hij niet een beetje te veel plezier beleeft aan het irriteren van zijn Vlaamse buren. Maar hé, het is een geweldige politieke show.

Californiagate: vakantie ten koste van de prinses

Dacht je dat dat het einde was? Nee, dat was het niet. In 2009 brengt José ons de beroemde Californiagate. Stel je een rustig reisje naar de Verenigde Staten voor, elf dagen op een “onderzoeksmissie” (ja, we zien je glimlachen) midden in een economische crisis. De rekening? 80.000 euro, een habbekrats. En als klap op de vuurpijl gaan de vrouwen van de parlementsleden mee. Wat is er immers leuker dan een roadtripje met het gezin om de werking van het Amerikaanse parlement te bestuderen, tussen twee proeverijen van Californische wijn door?

En omdat elke goede soap een dramatisch einde nodig heeft, sloop de delegatie terug België in door de deur die gereserveerd was voor VIP’s, journalisten ontwijkend alsof ze leden aan een pandemie voor hun tijd. Het resultaat: een “schandelijke exit”, zoals de pers het noemde, en een enigszins… zullen we zeggen, bezoedeld publiek imago.

F1’s handtekening: Als Engels wegglijdt

Maar dat is nog niet alles. José had ook zijn “Hallo, Engels? José hier.” Als voorzitter van Liege Airport tekende hij een contract met de Formule 1. Klein probleempje: hij spreekt de taal van Shakespeare niet. Als je dacht dat het ondertekenen van een contract zonder een lettergreep te begrijpen voorbehouden was aan de grote beginnelingen van stagiairs, denk dan nog maar eens na. José, daarentegen, tekent met een charme van onwankelbaar vertrouwen. Sommigen zeggen dat het gedurfd was, anderen dat het gewoon… roekeloos was. Maar zoals gewoonlijk gaat José onbewogen verder.

Familie potten en pannen: Tussen boeren en… verontrustend verhaal

Ah, familie. Een van de meest pikante aspecten van José Happart’s biografie is zijn link met de Garde Wallonne, een collaborerende organisatie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Nou ja, dat was zijn vader. Maar zoals bij elke goede stoofpot blijft de geur van dit getroebleerde verleden boven hem hangen, ook al heeft José nooit echt zin gehad om zichzelf uit te leggen. Radiostilte, of misschien een strategie van “we zien wel of het voorbij komt”.

De laatste hand: Luik Airport, een laatste rondje over de startbaan

De laatste jaren van José’s carrière waren geen uitzondering. Als voorzitter van de raad van bestuur van de luchthaven van Luik werd hij beschuldigd van corruptie. Op het menu: verduistering, valse facturen en andere politieke foefjes. Uit een audit bleek zelfs dat hij astronomische restaurantrekeningen vergoed kreeg, vaak in contanten. Tussen 2017 en 2019 ontving hij bijna €19.000 aan vergoedingen voor cateringkosten, waarvan €17.000 in contanten. Het volstaat te zeggen dat hij een fan moet zijn geweest van grote tafels en zoute rekeningen.

De balans: tussen Waalse held en politieke antiheld

José Happart is een beetje zoals die tv-serie waar je gefascineerd naar kijkt, niet wetend of je hem moet bewonderen om zijn wendingen of gewoon om de hoeveelheid absurditeit. Aan de ene kant was hij de voorvechter van de Waalse zaak, de verdediger van het kleine tegen het grote, de man die zijn reputatie (en nog veel meer) opofferde voor zijn overtuigingen. Anderzijds belichaamt hij alles wat politiek te bieden heeft… onderhoudend, zelfs controversieel.

Dus ja, José Happart heeft zijn stempel gedrukt op de Belgische politiek. Ten goede of ten kwade? Dat is aan jou om te beoordelen. Maar één ding is zeker: met hem verveel je je nooit.