Joëlle Milquet: Als ethiek het raam uitgaat, ga dan naar het campagnekantoor

Joëlle Milquet. Als de Belgische politiek haar eigen sitcom had, zou zij ongetwijfeld de ster zijn van een heel speciale aflevering getiteld ‘Les emplois fictifs : De terugkeer’. In 2014 stond de voormalige voorzitster van het CDH (Centre démocrate humaniste) en ex-minister van Binnenlandse Zaken in de schijnwerpers om een andere reden dan haar democratische overtuigingen. De oorzaak? Een geval van verduistering van openbare middelen, maar dit is geen gewone verduistering. Nee, Joëlle zou haar ministersambt hebben gebruikt om, laten we zeggen… haar verkiezingscampagne een duwtje in de rug te geven. En zo verandert een verhaal over ministeriële toewijding in een politieke en juridische intrige.

De beschuldigingen: wanneer een kantoor een campagnehoofdkwartier wordt

Stel je de scène voor. Joëlle, omringd door haar personeel, dat plotseling, in plaats van zich bezig te houden met saaie ministeriële dossiers, begint te jongleren met verkiezingsfolders. Maar er was natuurlijk geen sprake van ambtsmisbruik… gewoon een klein misverstand. Dus hier hebben we Milquet, beschuldigd van het feit dat ze haar ministeriële kantoor heeft omgetoverd tot een echt campagne-hoofdkwartier, waarbij haar personeel in hun vrije (of liever betaalde) tijd de handjes van haar electorale herovering worden.

Sommigen zouden zeggen dat dit een bewijs van leiderschap is: alle beschikbare middelen gebruiken om je doelen te bereiken. Anderen zouden het verduistering van publieke middelen noemen. Ieder het zijne.

Onderzoeken : Belgische versie van emailgate

Natuurlijk kon zo’n beschuldiging niet zonder een paar sappige gevolgen. Het eerste onderzoek dat werd gestart? Een doorzoeking van de e-mailaccounts van zijn personeel. We kunnen ons al voorstellen hoe de Belgische speurders zich in het doolhof van kabinetsmails storten, op zoek naar het minste spoor van een “PS: vergeet de campagneposters niet te versturen! Een echte Belgische versie van emailgate, met ongetwijfeld iets meer bescheidenheid in de onthullingen.

En dat is nog niet alles. Er is een tweede onderzoek aan de lijst toegevoegd, dit keer voor het knoeien met getuigen. Blijkbaar hadden sommige personeelsleden last van geheugenverlies bij het vertellen van hun verkiezingservaring binnen het kabinet. Maar hoe zit het met Joëlle? Natuurlijk had zij er niets mee te maken. Tenminste volgens haar.

De politieke gevolgen: wanneer het verlaten van het podium onvermijdelijk is

Je hoeft geen gedachtelezer te zijn om te weten dat dit soort beschuldigingen een politieke carrière niet bepaald ten goede komen. Te midden van een juridische storm had Joëlle Milquet geen andere keuze dan haar koffers te pakken en haar post als minister van Binnenlandse Zaken in 2014 op te geven. Een discrete exit, bijna op de tenen, maar o zo noodzakelijk in een poging om de druk te verlichten. Geleidelijk aan trok ze zich ook terug van het politieke toneel, als een personage dat geleidelijk aan in de vergetelheid raakt in een serie, tot hij weer opduikt in een speciaal onderzoek van de Belgische politiek.

De affaire in 2024: Nog steeds aan de gang… en aan de gang… en aan de gang

En hoe staan de zaken er nu, tien jaar later, voor? De Milquet-affaire wordt nog steeds onderzocht. Ja, tien jaar. In België neemt men de tijd. Sommigen noemen het gerechtelijke meedogenloosheid, terwijl anderen het tempo van het proces bijna… comfortabel vinden. Ondertussen gaat Joëlle verder, zij het op de achtergrond, maar met de voldoening dat dit hoofdstuk van haar leven nog niet tot een definitief einde is gekomen. Het is alsof een goed mysterieboek een eeuwigheid nodig heeft om de uitkomst te onthullen, tot grote frustratie van de lezers.

Conclusie: Eén schandaal onder vele

In een België dat gewend is aan politiek-financiële schandalen, is de Milquet-affaire slechts een volgende bladzijde in een al dik boek. Maar het werpt wel opnieuw de grote vragen op over ethiek in de politiek. Op welk punt wordt het acceptabel om van je kantoor een propagandacentrum voor de verkiezingen te maken? Is een e-mail over een campagne echt een onderzoek van tien jaar waard? En vooral, hoe ver kun je gaan zonder je ooit echt te verontschuldigen?

Joëlle van haar kant blijft een ambivalent figuur: gerespecteerd voor haar jarenlange openbare dienst, maar voor altijd getekend door een zaak die nog niet al haar geheimen heeft prijsgegeven. En terwijl België wacht, kan het zich op zijn minst verheugen over het feit dat het zijn publiek een gerechtelijk spektakel heeft geboden dat niets te benijden heeft van de beste saga’s.